Truffelseizoen in Italië

De jacht naar het ‘witte goud”

Nog altijd breekt in oktober in Le Marche de truffelkoorts uit en begint de jacht naar het “witte goud”. Het “witte goud” is een bijnaam die wordt gebruikt om de witte truffel te beschrijven. De witte truffel is namelijk een kostbare en zeer gewaardeerde truffelsoort die wordt gevonden in bepaalde regio’s van Italië en andere delen van Europa.

Dat de witte truffel de bijnaam “witte goud” heeft gekregen, is omdat ze zeer zeldzaam zijn en slechts in bepaalde regio’s en onder specifieke omstandigheden voorkomen. Dat maakt ze lastig om te vinden en dat zorgt er vervolgens voor dat er een flink prijskaartje aan deze delicatesse hangt.

De truffeljacht in Acqualagna; een van de belangrijkste truffelhoofdsteden van Italië

De omgeving rondom Acqualagna biedt ideale omstandigheden voor de groei van verschillende soorten truffels, waaronder dus ook de beroemde witte truffel, maar ook de zwarte truffel. Deze truffels worden beschouwd als delicatesse en hebben een hoge culinaire waarde, wat leidt tot een lucratieve handel in de regio.

De truffeljacht in Acqualagna is niet alleen een economische activiteit, maar ook een cultureel erfgoed dat wordt overgedragen van generatie op generatie en is van groot belang voor de lokale gemeenschap. De passie en toewijding van de lokale gemeenschap om truffels te koesteren en te onderhouden, hebben van Le Marche een van de meest gewaardeerde favorieten voor truffelliefhebbers gemaakt.

De combinatie van traditie, passie, en geheimzinnigheid rond deze kostbare paddenstoelen blijft fascineren en de heerlijke truffels zijn een bron van trots en waardering voor de Italiaanse keuken en culinair erfgoed. Het naar deze kostbare paddenstoelen zoeken in de bossen van Italië blijft dan ook een unieke ervaring voor zowel de truffeljagers als degenen die deze heerlijke delicatesse willen proeven. Het behoud van de truffelhabitat en duurzaam truffelbeheer zijn essentieel om ervoor te zorgen dat truffels blijven bestaan ​​in deze prachtige Italiaanse regio. Vandaar dat goed bosbeheer en het behoud van de natuurlijke omgeving essentieel zijn om ervoor te zorgen dat truffels gezond blijven en blijven groeien in Le Marche. Dat is ook een van de redenen dat je in Italië een licentie nodig hebt om truffels te mogen zoeken.

Hoe de truffeljacht in zijn werk gaat

Het truffelseizoen in Acqualagna loopt van eind september tot januari. Gedurende deze periode gaan truffeljagers (tartufai) met hun getrainde honden het bos in om op zoek te gaan naar truffels. Zowel de truffeljagers als hun honden moeten goed getraind zijn, omdat het vinden van truffels geen eenvoudige taak is. Truffels groeien onder de grond, op de wortels van bepaalde boomsoorten, zoals eiken, hazelaars en beuken. Terwijl er vroeger vooral varkens voor de jacht werden ingezet, wordt er tegenwoordig alleen nog gebruik gemaakt van honden. Truffels zijn namelijk zeer gevoelig voor de omgeving en groeien bij de wortels van specifieke boomsoorten, zoals eiken, hazelaars en beuken. Daarom zijn truffels in het wild te vinden en is truffeljacht een delicate en gespecialiseerde activiteit. Varkens brengen door het wroeten in de aarde veel schade toe aan de wortels van die specifieke boomsoorten en eten daarnaast de truffels vaak zelf al op voordat de jager het kostbare goedje te pakken heeft. Men kwam er op een gegeven moment achter dat honden ook ingezet konden worden voor de truffeljacht omdat honden net als varkens een uitzonderlijk reukvermogen hebben en daardoor kunnen ze de geur van rijpe truffels bepalen, zelfs als deze zich diep onder de grond bevinden.

Lagotto Romagnolo

Hoewel er meestal gewerkt wordt met het ras Lagotto Romagnolo, een Italiaanse waterhond, kun je in principe elke hond gebruiken voor de jacht, mits ze goed getraind worden. Wanneer de honden een truffel vinden, markeren de jagers de locatie en halen ze voorzichtig de truffels uit de grond, zodat de truffels niet worden beschadigd en op hun optimale rijpheid kan worden geoogst.

De truffeljacht vindt meestal ’s morgensvroeg of laat in de middag plaats, maar in sommige regio’s van Italië wordt de truffeljacht ’s nachts uitgevoerd. Truffeljagers gebruiken dan zaklampen om de truffels in het donker te vinden. Deze nachtelijke truffeljacht heeft natuurlijk een extra mystieke en avontuurlijke sfeer. Omdat truffelvelden primair zijn en jagers hun vondsten willen beschermen, houden de truffeljagers hun methoden vaak geheim. 

Meer over de verschillende truffelsoorten in Italië

Witte truffel (Tuber magnatum Pico)

Zoals gezegd is deze truffel een van de meest gewaardeerde en kostbare soorten truffels ter wereld. Het is een schimmel die ondergronds groeit op de wortels van bomen, zelden eiken, populieren en hazelaars. Deze truffelsoort staat bekend om zijn unieke aroma en verfijnde smaak, wat het een waardevolle en gewilde delicatesse maakt in de bekroonde wereld. Witte truffels hebben een onregelmatige, knoestige en ruwe buitenkant, die verandert in kleur van lichtgeel tot werkende beige of bruin zelfs.

De geur van witte truffel heeft sterke aardse tonen die doen denken aan een rijke bosbodem, vochtige grond en humus. Dit komt omdat truffels zich ontwikkelen samen met de wortels van bomen.

Zomertruffel (Tuber aestivum)

De zomertruffel is een van de meest voorkomende truffelsoorten in Le Marche. Deze truffel heeft een zwarte buitenkant en een kenmerkende geur en smaak, die vaak wordt omschreven als aards en nootachtig. Het truffelseizoen voor zomertruffels loopt van mei tot augustus.

De bianchetto-truffel is een witte zomertruffel die in Le Marche wordt gevonden. Deze truffel heeft een lichtgekleurde buitenkant en een mildere smaak dan de witte truffel (Tuber magnatum Pico). Het truffelseizoen voor bianchetto-truffels begint in het late najaar en loopt door tot het voorjaar. Deze truffel wordt gewaardeerd in de culinaire wereld vanwege zijn unieke smaak en aroma. Hij wordt vaak gebruikt door chef-koks om gerechten te verrijken en een bijzondere truffelsmaak toe te voegen aan pasta’s, risotto’s, vleesgerechten en andere culinaire creaties.

Wintertruffel (Tuber brumale)

De wintertruffel is een van de truffelsoorten die in Le Marche, Italië, wordt gevonden tijdens het koude seizoen. Deze truffelsoort is ook bekend onder verschillende andere namen, waaronder de “zwarte wintertruffel” en de “muskaattruffel”. Het intense aroma van deze truffel wordt dan ook vaak omschreven als muskusachtig, aards en nootachtig.

Hoewel hij enige gelijkenis vertoont met de zwarte truffel (Tuber melanosporum), heeft de wintertruffel zijn eigen unieke kenmerken en smaak. Hoewel het aroma minder uitgesproken is dan dat van de zwarte truffel, is het nog steeds een waardevolle toevoeging aan diverse gerechten.

De wintertruffel heeft een ruwe, wratachtige buitenkant met een diep donkerbruine tot zwarte kleur. De grootte van de truffel kan variëren met een diameter van enkele centimeters tot ongeveer de grootte van een walnoot.

Zoals de naam al aangeeft, groeit de wintertruffel voornamelijk in de koudere maanden van het jaar, van december tot maart. Het is een welkome aanvulling op de truffelloogst in de herfst, wanneer andere truffelsoorten zoals de zomertruffel (Tuber aestivum) niet langer beschikbaar zijn.

Zwarte truffel

Wintertruffels gedijen in bodems die rijk zijn aan kalksteen en zich vaak onder bomen bevinden zoals eiken, hazelaars, populieren en beuken.

De wintertruffel is geliefd bij chef-koks en fijnproevers vanwege zijn unieke smaak en aroma. Hij wordt vaak gebruikt om gerechten te verrijken, waaronder pasta’s, risotto’s, eiergerechten, vlees en salades. Net als bij andere truffelsoorten wordt de wintertruffel minimaal in dunne plakjes gesneden of geschaafd, zodat de smaak zich goed kan verspreiden.

De wintertruffel is een bijzondere truffelsoort die Le Marche in de wintermaanden een extra culinaire verwennerij biedt.

Het truffeltoerisme in Le Marche

De populariteit van truffels heeft geleid tot een actieve interesse in het truffeltoerisme in Le Marche. Als één van de belangrijkste truffelhoofdsteden van het land, organiseert Acqualagna tijdens het truffelseizoen verschillende truffelfestivals, waar bezoekers de kans krijgen om te genieten van truffelproeverijen en authentieke truffelproducten te kopen. Behalve het bezoeken van een van de truffelfeesten, is het natuurlijk nóg leuker om als toerist in Le Marche deel te nemen aan georganiseerde truffel-zoek-tours, waar je samen met lokale truffeljagers en hun getrainde honden het bos in gaat om truffels te zoeken. Dit biedt een unieke en interactieve ervaring om meer te leren over de truffelcultuur en de technieken voor het vinden van truffels uit de eerste hand te ervaren. Op eigenlijk elk truffelfeest wordt deze mogelijkheid wel aangeboden.

Truffelmarkt Acqualagna

De truffelfeesten worden regelmatig verrijkt door culturele en muzikale evenementen, zoals concerten, dansvoorstellingen en lokale evenementen. Dit draagt ​​bij aan de feestelijke sfeer en biedt bezoekers een volledige culturele ervaring. Ook bieden ze vaak educatieve workshops en lezingen aan over truffels en truffel gerelateerde onderwerpen.

Het truffeltoerisme levert dan ook een belangrijke bijdrage aan de economie van de regio en biedt daarnaast bezoekers een unieke ervaring.

En als u toch in Acqualagna bent, bezoek dan eens het Museo del Tartufo en stap in de wereld van het ‘goud van Le Marche’.

Een kleine greep uit de oneindig veel toepassingen van de wintertruffel in de gastronomie

De wintertruffel speelt een belangrijke rol in de gastronomie vanwege zijn unieke smaak en aroma. Hoewel hij minder bekend is dan sommige andere truffelsoorten, is de wintertruffel nog steeds een gewilde delicatesse in de culinaire wereld. Het gebruik van de wintertruffel in de gastronomie vereist een goede balans om zijn unieke smaak goed tot zijn recht te laten komen. Chef-koks en koks over de hele wereld waarderen de wintertruffel om zijn bijzondere en complexe smaakprofiel. Het toevoegen van deze kostbare truffel aan gerechten is een manier om een ​​bijzonder luxe en verfijning aan een gerecht te geven.

Het gebruik van truffel in hartige gerechten

Deze truffel wordt vaak in dunne plakjes schilfers gesneden en over gerechten heen gestrooid. Deze verse truffelschilfers voegen een complexe smaak toe aan pasta’s, risotto’s, salades en vleesgerechten.

Tagliatelle met truffel

Maar daarnaast wordt de wintertruffel ook verwerkt tot producten zoals truffelpasta en truffelolie. Deze producten omvatten het intense aroma van truffels en kunnen worden gebruikt om een ​​truffelsmaak aan verschillende gerechten toe te voegen.

Soms wordt de truffel ook gebruikt om rijke sauzen te maken die gerechten een bepaalde smaak geven. Truffelsausen kunnen worden gebruikt als topping voor vlees, vis of groenten, en ze voegen een luxe element toe aan het gerecht. Truffelboter is bijvoorbeeld een klassieke truffelbereiding waarbij boter gemengd wordt met truffels. Het wordt vaak geserveerd als een smaakvolle begeleiding bij het bespreken van vlees, pasta’s of zelfs op brood.

Iedereen kent natuurlijk wel de Italiaanse risotto, maar wist u ook dat risotto ook zeer geschikt is om (winter)truffels in te verwerken. De rijke smaak van de truffel wordt namelijk geabsorbeerd door de romige rijst, wat resulteert in een heerlijke en aromatische risotto.

Naast de truffelrisotto is truffelkaas een van mijn favorieten. Truffelkazen zijn heerlijke lekkernijen waarbij de wintertruffel vermengd wordt met kazen zoals pecorino, brie, camembert, of zelfs in kaasfondue. Dit resulteert in een smakelijke combinatie van de intense truffelsmaak met de romige en zachte textuur van de kaas.

En als ik dan nog iets aan mijn lijstje met favorieten mag toevoegen, mag de truffel-ravioli zeker niet ontbreken. In deze variant worden wintertruffels verwerkt tot een vulling voor in de verse ravioli, en vervolgens geserveerd in een romige botersaus (van geklaarde boter) en bestrooid met truffelschilfers.

Of wat dacht u van truffel gerookte zalm waarbij wintertruffels worden gebruikt om zalm te roken voor een heerlijke en aromatische visbereiding. Dit zijn voor mij nou typische voorbeelden van: “alsof er een engeltje over je tong….”

Gebruik truffel ook eens in een dessert

Hoewel truffels vaak worden geassocieerd met hartige gerechten, worden ze inmiddels ook regelmatig gebruikt in desserts om een ​​verrassend contrast te creëren.

Wat denkt u bijvoorbeeld van truffelhoning? De zoetheid van honing en het aardse aroma van de wintertruffel levert een heerlijke delicatesse op waarmee u kaasplankjes, brood of desserts op smaak kunt brengen.

Naast truffelkaas, truffelolie en truffelrisotto is truffelchocolade nog een van die lekkernijen waar je mij als chocoholic wakker voor mag maken. Chocolatiers experimenteren graag met truffels in chocolade, waarbij kleine stukjes truffel worden verwerkt tot fijne chocoladetraktaties, waardoor een unieke smaakcombinatie wordt samengesteld. Mij loopt het water nu alweer in de mond!

En om het lijstje met culinaire heerlijkheden compleet te maken, wil ik tot slot nog even het truffel-ijs in het zonnetje zetten (nou ja, niet letterlijk dan hè…). Nu hoor ik u denken, truffel-ijs? Ja, inderdaad, truffel-ijs, want de wintertruffel wordt namelijk ook gebruikt om truffel-ijs van de maken. Het resultaat is dan ook een combi van verrassend (truffel) en vertrouwd (ijs), waarbij het aardse aroma van de truffel wordt gecombineerd met de zoete en zachte smaak van het ijs. Ik kan u zeggen, het is zeker de moeite waard om deze smaaksensatie eens uit te proberen!

Al met al kunnen we wel concluderen dat het gebruik van de truffel in de gastronomie oneindig veel mogelijkheden biedt voor creatieve en smakelijke gerechten. Van hartige gerechten tot zoete desserts, truffels geven een vleugje luxe en verfijning aan elk gerecht. De complexe aroma’s van de truffel kunnen veel verschillende smaken combineren en versterken, waardoor het een geliefd en gewaardeerd product is onder chef-koks en fijnproevers over de hele wereld.

Het is dan ook niet zo gek dat men blijft experimenteren met dit kostbare product om steeds weer nieuwe en verrassende culinaire creaties te ontdekken.

Bezoek Le Marche tijdens het truffelseizoen

Wilt u ook eens Le Marche tijdens het truffelseizoen bezoeken, meedoen aan een truffeljacht en/of u onderdompelen in alle truffellekkernijen, dan kunt u natuurlijk bij ons terecht in een van onze gezellige B&B kamers of appartementen. Naast Acqualagna organiseert ook Pergola truffelfeesten en beide stadjes zijn vanaf Corinaldo goed te berijden.

Wij kunnen u alles vertellen over waar en wanneer de truffelmarkten zijn en natuurlijk ook waar u kunt genieten van dit culinaire ‘goud’. Wellicht wel bij ons….

En wist u dat het hier in oktober nog heerlijk toeven is met temperaturen rond de 20 graden? Een prima temperatuur om erop uit te gaan, want naast de truffelfeesten is er natuurlijk nog veel meer moois te ontdekken in Le Marche. Le Marche wordt namelijk niet voor niets ‘de verborgen parel’ van Italië genoemd.

Ci vediamo nelle Marche (tot ziens in De Marken)